حدیث امر به معروف و نهی از منکر

بسم الله الرحمن الرحیم

امام علی علیه السلام :

إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ لَا یُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا یَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ لَکِنْ یُضَاعِفَانِ الثَّوَابَ وَ یُعْظِمَانِ الْأَجْرَ وَ أَفْضَلُ مِنْهُمَا کَلِمَهُ عَدْلٍ عِنْدَ إِمَامٍ جَائِر

امر به معروف و نهی از منکر نه اجلی را نزدیک می کنند و نه از روزی کم می نمایند، بلکه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ می سازند و برتر از امر به معروف و نهی از منکر سخن عادلانه ای است نزد حاکمی ستمگر.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7637

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:

إِذَا لَمْ یَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ یَنْهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لَمْ یَتَّبِعُوا الْأَخْیَارَ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ شِرَارَهُمْ فَیَدْعُوا خِیَارُهُمْ فَلَا یُسْتَجَابُ لَهُمْ.

هرگاه (مردم) امر بهمعروف و نهی از منکر نکنند، و از نیکان خاندان من پیروی ننمایند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلّط گرداند و نیکانشان دعا کنند امّا دعایشان مستجاب نشود .

کافی(ط - الاسلامیه) ج 2 ، ص 374 شبیه این حدیث در امالی(صدوق) ص 308

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :

لا یَأمُرُ بِالمَعروفِ و َلا یَنهی عَنِ المُنکَرِ إلاّ مَن کانَ فیهِ ثَلاثُ خِصالٍ : رَفیقٌ بِما یَأمُرُ بِهِ رَفیقٌ فیما یَنهی عَنهُ ، عَدلٌ فیما یَأمُرُ بِهِ عَدلٌ فیما یَنهی عَنهُ، عالِمٌ بِما یَأمُرُ بِهِ عالِمٌ بِما یَنهی عَنهُ؛

امر به معروف و نهی از منکر نکند مگر کسی که سه خصلت در او باشد: در امر و نهی خود مدارا کند، در امر و نهی خود میانه روی نماید و به آنچه امر و نهی می کند، دانا باشد .

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 97 ، ص 87 ، ح 64 شبیه این حدیث دعائم الاسلام ج 1 ، ص 368

حضرت امام محمد باقر علیه السلام :

إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ فَرِیضَهٌ عَظِیمَهٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ ... وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ وَ تَحِلُّ الْمَکَاسِبُ وَ تُرَدُّ الْمَظَالِمُ وَ تُعْمَرُ الْأَرْض

امر به معروف و نهی از منکر دو واجب بزرگ الهی می باشند که سایر واجبات با آنها بر پا می مانند و بوسیله این دو راهها امن و کسب و کار مردم حلال می شود. با این دو واجب است که داد ستمدیدگان ستانده می شود و زمین آباد می گردد.

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 119 ، ح 21132

# حدیث درمورد امر به معروف و نهی از منکر

امام علی علیه السلام :

مَن أمَرَ بِالمَعروفِ شَدَّ ظَهرُ المُؤمِنِ وَ مَن نَهی عَنِ المُنکَرِ أَرغَمَ أَنفَ المُنافِقِ وَ أَمِنَ کَیدَهُ؛

هر کس امر به معروف کند به مؤمن نیرو می بخشد و هر کس نهی از منکر نماید بینی منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان می ماند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج2، ص51، ح1

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :

لا یَزالُ النّاسُ بِخَیرٍ ما أمَروا بِالمَعروفِ و َنَهَوا عَنِ المُنکَرِ و َتَعاوَنوا عَلَی البِرِّ وَ التَّقوی فَإذا لَم یَفعَلوا ذلِکَ نُزِعَت مِنهُمُ البَرَکاتُ، وَ سُلِّطَ بَعضُهُم عَلی بَعضٍ و َلَم یَکُن لَهُم ناصِرٌ فِی الأرضِ وَ لا فِی السَّماءِ؛

تا زمانی که مردم امر به معروف و نهی از منکرنمایند و در کارهای نیک و تقوا به یاری یکدیگر بشتابند در خیر و سعادت خواهند بود، اما اگر چنین نکنند، برکت ها از آنان گرفته شود و گروهی بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند و نه در زمین یاوری دارند و نه در آسمان.

تهذیب الاحکام(تحقیق خرسان) ج6، ص181، ح 22 شبیه این حدیث در بحارالانوار(ط-بیروت) ج 97 ، ص 94

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :

مَن رَأی مِنکُم مُنکَرا فَلیُغَیِّرهُ بِیَدِهِ ، فَإن لَم یَستَطِع فَبِلِسانِهِ ، فَإن لَم یَستَطِع فَبِقَلبِهِ و َذلِکَ أضعَفُ الإیمانِ؛

هر کس از شما منکری ببیند باید با دست و اگر نتوانست با زبان و اگر نتوانست با قلبش آن را تغییر دهد، که پائین ترین درجه ایمان همین (تغییر قلبی) است.

نهج الفصاحه ص 768 ، ح 3010

امام صادق علیه السلام :

إِذَا رَأَی الْمُنْکَرَ فَلَمْ یُنْکِرْهُ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَیْهِ فَقَدْ أَحَبَّ أَنْ یُعْصَی اللَّهُ وَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ یُعْصَی اللَّهُ فَقَدْ بَارَزَ اللَّهَ بِالْعَدَاوَه

کسی که توانائی نهی از منکر را داشته باشد و نهی از منکر نکند، دوست دارد که خداوند اطاعت نشود، و کسی که نافرمانی خدا را دوست داشته باشد، آشکارا با خداوند دشمنی کرده است.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 12 ، ص 177 ، ح 13812

امام باقر علیه السلام :

إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ سَبِیلُ الْأَنْبِیَاءِ وَنْهَاجُ الصُّلَحَاءِ فَرِیضَهٌ عَظِیمَهٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ وَ تَحِلُّ الْمَکَاسِبُ وَ تُرَدُّ الْمَظَالِمُ وَ تُعْمَرُ الْأَرْضُ وَ یُنْتَصَفُ مِنَ الْأَعْدَاءِ وَ یَسْتَقِیمُ الْأَمْرُ

امر به معروف و نهی از منکر راه و روش پیامبران و شیوه صالحان است و فریضه بزرگی است که دیگر فرایض به واسطه آن بر پا می شود، راه ها امن می گردد و درآمد ها حلال می شود و حقوق پایمال شده به صاحبانش برمی گردد، زمین آباد می شود و (بدون ظلم) حق از دشمنان گرفته می شود و کارها سامان می پذیرد.

کافی(ط-الاسلامیه) ج5، ص56، ح1

رسول الله صلی الله علیه و آله :

مَنْ أَمَرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَی عَنِ الْمُنْکَرِ فَهُوَ خَلِیفَهُ اللَّهِ فِی الْأَرْضِ وَ خَلِیفَهُ رَسُولِه

هر کس امر بمعروف و نهی از منکر نماید، جانشین خدا در زمین و جانشین رسول اوست.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 12، ص 179 ، ح 13817

امام علی علیه السلام:

مَن تَرَکَ إنکارَ الْمُنکَرٍ بِقَلبِهِ و یَدِهِ ولِسانِهِ فَهُوَ مَیِّتٌ بَینَ الْأحیاءِ؛

کسی که منکَر را با قلب و دست و زبانش انکار نکند، مرده ای است میان زندگان.

تهذیب الأحکام(تحقیق خرسان) ج 6، ص 181 ، ح 374

# احادیث امر به معروف و نهی از منکر

امام علی علیه السلام:

وَ اعلَموا أنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ وَ النَّهیَ عن المُنکَر لَم یُقَرّبا اجَلاً وَ لَم یَقطَعا رَزقاً

بدانید که امر به معروف و نهی از منکر نه مرگ کسی را نزدیک کرده و نه روزی کسی را قطع

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 57 ، ح 6

امام علی علیه السلام:

الْأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ أَفْضَلُ أَعْمَالِ الْخَلْق

بهترین کار مردم امر به معروف می باشد

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 331 ، ح7632

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

خیر النّاس أقرؤهم و أفقههم فی دین اللَّه و أتقاهم للَّه و آمرهم بالمعروف و أنهاهم عن المنکر و أوصلهم للرّحم.

بهترین مردم کسانی هستند که قرآن بهتر خوانند و در کار دین داناتر باشند و از خدا بیشتر ترسند و به نیکی بیشتر امر کنند و از بدی بیشتر جلوگیری کنند و با خویشاوندان بیشتر نزدیک شوند.

نهج الفصاحه ص 468 ، ح 1499

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

أَلا اُخْبِرُکُمْ عَنْ اَقْوامٍ لَیْسُوا بِأَنْبِیاء وَ لا شُهدَاء تَغْبِطُهُمْ النّاسُ یَوْمَ الْقِ-یامَهِ ... یَأْمُرُونَهُمْ بِما یُحِّبُ اللّه ُ وَ یَنْهَوْنَهُمْ عَمّا یَکْرَهُ اللّه ُ

گروهی هستند که نه پیامبرند و نه شهید ولی مردم به مقامی که خداوند به خاطر امر به معروف و نهی از منکر به آنان عطا فرموده غبطه می خورند.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 12 ، ص 182

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

وَ الْجِهَادُ عَلی أَرْبَعِ شُعَب ٍ : عَلَی الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ ، وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَر ِ ، وَ الصِّدْقِ فِی الْمَوَاطِنِ ، وَ شَنَآنِ الْفَاسِقِین

جهاد بر چهار قسم است:

1- امر به معروف

2- نهی از منکر
3- راستی در هنگامه شکیبائی
4- دوری از گناهکار

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 51 شبیه این حدیث در کتاب سلیم بن قیس الهلالی ج 2 ، ص 615

# حدیث از امر به معروف و نهی از منکر

امام صادق علیه السلام:

حَسْبُ الْمُؤْمِنِ غَیْراً إِذَا رَأَی مُنْکَراً أَنْ یَعْلَمَ اللَّهُ مِنْ قَلْبِهِ أَنَّهُ لَهُ کَارِه

در غیرتمندبودن مؤمن همین بس که هرگاه کار زشت و ناپسندی مشاهده کرد خدای متعال از قلبش در مورد ناخوش داشتن آن منکر آگاه باشد.

هدایه الائمه ج 5 ، ص 574

امام علی علیه السلام:

ائْتَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ أْمُرُوا بِهِ وَ تَنَاهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ انْهَوْا عَنْه

پذیرای معروف باشید و به آن نیز دستور بدهید و بپذیرید نهی از منکر را و خود نیز از آن نهی کنید.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7636

امام علی علیه السلام:

کُنْ بِالْمَعْرُوفِ آمِراً وَ عَنِ الم-ُنْکَرِ ناهِیاً وَ لِمَنْ قَطَعَکَ و اصِلاً وَ لِمَنْ حَرمَکَ مُعْطِیاً

بهترین مردم کسانی هستند که قرآن بهتر خوانند و در کار دین داناتر باشند و از خدا بیشتر ترسند و به نیکی بیشتر امر کنند و از بدی بیشتر جلوگیری کنند و با خویشاوندان بیشتر نزدیک شوند.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج 4 ، ص 610

امام علی علیه السلام :

أَصْلِحِ الْمُسِی ءَ بِحُسْنِ فِعَالِکَ وَ دُلَّ عَلَی الْخَیْرِ بِجَمِیلِ مَقَالِک

آدم بدکار را به وسیله کارِنیک خود اصلاح کن، و با سخن زیبایت دیگران را به کار خیر رهنمون باش.

صنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5371

امام سجاد سلام الله علیه:

إِنَّ الْمُنَافِقَ یَنْهَی وَ لَا یَنْتَهِی وَ یَأْمُرُ بِمَا لَا یَأْتِی

همانا منافق از کار زشت نهی می کند، اما خود از آن اجتناب نمی کند و به کار خوب سفارش می کند، اما خود انجام نمی دهد.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 396 شبیه این حدیث در تحف العقول ص 280 و امالی(صدوق) ص 494 ، ح 12

امام علی علیه السلام:

لعن الامرین بالمعروف التارکین له و الناهین عن المنکر العاملین به

کسانی که مردم را به کارهای نیک امر می کنند و خود آن را انجام نمی دهند و کسانی که مردم را از کارهای زشتباز می دارند اما خود مرتکب آن می شوند مورد لعن و نفرین هستند.

منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(خوئی) ج 10 ، ص 183

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

مَنْ لَمْ یَعْرِفْ بِقَلْبِهِ مَعْرُوفاً وَ لَمْ یُنْکِرْ مُنْکَراً قُلِبَ فَجُعِلَ أَعْلَاهُ أَسْفَلَهُ وَ أَسْفَلُهُ أَعْلَاه

آن که کارهای خوب را به دل، نیک نشمارد و کارهای زشت را به دل، ناپسند نشمرد، چنان واژگونه گردد بالای او پایین، و پایین او بالا می گردد(یعنی تشخیص خوب و بد را از دست می دهد) .

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 542 ، ح 375

امام علی علیه السلام:

إِذَا رَأَی أَحَدُکُمُ الْمُنْکَرَ وَ لَمْ یَسْتَطِعْ أَنْ یُنْکِرَهُ بِیَدِهِ وَ لِسَانِهِ وَ أَنْکَرَهُ بِقَلْبِهِ وَ عَلِمَ اللَّهُ صِدْقَ ذَلِکَ مِنْهُ فَقَدْ أَنْکَرَه

هرگاه یکی از شما کارزشت و ناپسندی را مشاهده کرد وتوان آنکه با دست و زبان از آن جلوگیری کند ندارد اما با دل خود آن را انکار کند و خداوند از نیّت صادقانه او آگاه باشد، آن کار ناپسند را به حقیقت انکار کرده است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7649

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

جَاءَ رَجُلٌ إِلَی رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَقَالَ إِنَّ أُمِّی لَا تَدْفَعُ یَدَ لَامِسٍ فَقَالَ فَاحْبِسْهَا قَالَ قَدْ فَعَلْتُ قَالَ فَامْنَعْ مَنْ یَدْخُلُ عَلَیْهَا قَالَ قَدْ فَعَلْتُ قَالَ

قَیِّدْهَا فَإِنَّکَ لَا تَبَرُّهَا بِشَیْ ءٍ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ تَمْنَعَهَا مِنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ.

شخصی نزد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمد و گفت مادرم مرتکب گناه می شود. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:

او را ببند که بهترین نیکی در حق او من-ع او از گناه است.

وسایل الشیعه ج 28 ، ص 150 ، ح 34442

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

الدَّالُّ عَلَی الْخَیْرِ کَفَاعِلِه

کسی که دیگران را به کار نیک راهنمائی کند گویا خود آن را انجام داده است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 27 ، ح 4 - من لایحضره الفقیه ج 2 ، ص 55 ، ح 1682

امام علی علیه السلام :

اُؤْمُر بِالْمَعْرُوفِ تَکُنْ مِنْ اَهْلِهِ

امر به معروف کن تا از اهل معروف شوی.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7635

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

مَنْ أَمَرَ بِمَعْرُوفٍ أَوْ نَهَی عَنْ مُنْکَرٍ أَوْ دَلَّ عَلَی خَیْرٍ أَوْ أَشَارَ بِهِ فَهُوَ شَرِیک

هرکس دیگری را به کار نیکی امر کند یا او را از کار زشتی باز دارد یا اینکه او را به خیری راهنمائی نماید و یا اشاره به امر خیری داشته باشد در آن کارنیک شریک خواهد بود.

خصال ص 138 ، ح 156 - وسایل الشیعه ج 16 ، ص 124 ، ح 21147

امام علی علیه السلام :

مَنْ کَانَ فِیهِ ثَلَاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهُ یَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِوَ یَأْتَمِرُ بِهِ وَ یَنْهَی عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یَنْتَهِی عَنْهُ وَ یُحَافِظُ عَلَی حُدُودِ اللَّهِ جَلَّ وَ عَلا

کسی که سه چیز در او باشد، دنیا و آخرتش سالم می ماند:

1. امر به معروف کند و خود نیز پذیرای آن باشد.
2. نهی از منکر کند وخود نیز پذیرا باشد.
3. حدود الهی را نگهداری کند

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7645

امام علی علیه السلام :

مَنْ اَمَرَ بَالْمَعْرُوفِ شَّد ظُهُورَ الْمُؤْمِنینَ

کسی که امر به معروف کند پشتِ مؤمنان را محکم کرده است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7643

امام محمد باقر علیه السلام:

الْأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیُ عَنِ الْمُنْکَرِ خَلْقَانِ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ فَمَنْ نَصَرَهُمَا أَعَزَّهُ اللَّهُ وَ مَنْ خَذَلَهُمَا خَذَلَهُ اللَّهُ.

امر به مع-روف و نهی از من-کر، دو مخلوق از مخلوقان خداوند می باشد، هرکس آن دو را یاری کند، خداوند او را عزیز و آقا گرداند و هر کس آن دو را خوار نماید، خداوند او را خوار و ذلیل گرداند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 59 ، ح 11

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ مَا أَنْفَقَ النَّاسُ مِنْ نَفَقَهٍ أَحَبَّ مِنْ قَوْلِ الْخَیْر

قسم به کسی که جانم به دست اوست مردم چیزی بهتر از حرف خیر انفاق نمی کنند

محاسن ص 15 ، ح 41 - وسایل الشیعه ج 16 ، ص 123 ، ح 21141 - بحارالانوار(ط-بیروت) ج 68 ، ص 311 ، ح 8

امام علی علیه السلام :

مَنْ نَهَی عَنِ الْمُنْکَرِ أَرْغَمَ أُنُوفَ الْفَاسِقِین

کسی که نهی از منکر کند بینی فاسقان و گنهکاران را به خاک مالیده است (و آنها را خوار و خفیف گرداندهاست)

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7644

امام رضا علیه السلام :

کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) یَقُولُ إِذَا أُمَّتِی تَوَاکَلَتِ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ فَلْیَأْذَنُوا بِوِقَاعٍ مِنَ اللَّهِ تَعَالَی.

رسول خدا صلی الله علیه و آله همواره می فرمودند: هرگاه امّت من از انجام امر به معروف و نهی از منکر سرپیچی کنند و آن را به یکدیگر واگذار نمایند، گویا با خداوند اعلان جنگ داده اند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 59 ، ح 13

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعِیفَ الَّذِی لَا دِینَ لَهُ فَقِیلَ لَهُ وَ مَا الْمُؤْمِنُ الَّذِی لَا دِینَ لَهُ قَالَ الَّذِی لَا یَنْهَی عَنِ الْمُنْکَرِ.

قسم به کسی که جانم به دست اوست مردم چیزی بهتر از حرف خیر انفاق نمی کنند

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 59 ، ح 15 - محاسن ص 196 ، ح 21

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

لَتَأْمُرُنَّ بِاَلْمَعْرُوفِ وَ لَتَنهُنَّ عَنِ المُنکَرِ أَوْ لَیَعُمَّنکُمْ عذابُ اللّه

امر به معروف کنید و از کارهای زشت نهی کنید و گرنه عذاب خدا همه شما را فراخواهد گرفت.

وسایل الشیعه ج 16 ،ص 135 ، ح 21173

امام علی علیه السلام:

الْعَامِلُ بِالظُّلْمِ وَ الرَّاضِی بِهِ وَ الْمُعِینُ عَلَیْهِ شُرَکَاءُ ثَلَاثَه

کسی که ظلم می کند و کسی که راضی به ظلم کردن باشد و کسی که کمک به ظالم می کند هر سه شرکاء ظلم محسوب می شوند.

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 140 ، ح 21182

امام علی علیه السلام:

وَ مِنْهُمْ تَارِکٌ لِإِنْکَارِ الْمُنْکَرِ بِقَلْبِهِ وَ لِسَانِهِ وَ یَدِهِ فَذَلِکَ مَیِّتُ الْأَحْیَاء

گروهی از مردم مبارزه با منکر را با دل و زبان و دست ترک می کنند (در برابر خلافکار هیچ گونه عکس العملی نشان نمی دهند) پس اینها در حقیقت مردگانی زنده نما هستند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7651

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

إِنَّ اللَّهَ یُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعِیفَ الَّذِی لَا زَبْرَ لَهُ وَ قَالَ هُوَ الَّذِی لَا یَنْهَی عَنِ الْمُنْکَر

همانا خداوند از مومن ضعیفی که عقل ندارد بیزار است.(کسی که نهی از منکر نمی کند)

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 125 ، ح 21149

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

... بِئْسَ الْقَوْمُ قَوْمٌ لَا یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ لَا یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْک ...

بد مردمی هستند کسانی که امر به معروف ونهی از منکر نمیکنند.

نوادر(راوندی) ص 26 - بحارالانوار(ط-بیروت) ج 22 ، ص 311 ، ح 12

امام علی علیه السلام :

و من وصیه له ع للحسن و الحسین ع لما ضربه ابن ملجم لعنه الله

لَا تَتْرُکُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ فَیُوَلَّی عَلَیْکُمْ أَشْرَارُکُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلَا یُسْتَجَابُ لَکُمْ.

وصیتی از آن حضرت ( ع ) به حسن و حسین علیهما السلام هنگامی که ابن ملجم ( لعنه الله ) او را ضربت زد .

امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید زیرا در این صورت افراد نادرست برشما مسلط می گردند آنگاه دعا می کنید و دعایتان مستجاب نمی شود.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 421 و 422 ، نامه 47

امام باقر علیه السلام :

أَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَی شُعَیْبٍ النَّبِیِّ (صلی الله علیه) أَنِّی مُعَذِّبٌ مِنْ قَوْمِکَ مِائَهَ أَلْفٍ أَرْبَعِینَ أَلْفاً مِنْ شِرَارِهِمْ وَ سِتِّینَ أَلْفاً مِنْ خِیَارِهِمْ فَقَالَ (علیه السلام) یَا رَبِّ هَؤُلَاءِ الْأَشْرَارُ فَمَا بَالُ الْأَخْیَارِ فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِ دَاهَنُوا أَهْلَ الْمَعَاصِی وَ لَمْ یَغْضَبُوا لِغَضَبِی

خدای تعالی به شعیب پیامبر وحی فرمود که: من صد هزار نفر از قوم تو را عذاب خواهم کرد: چهل هزار نفر بدکار را، شصت هزار نفر از نیکانشان را. شعیب عرض کرد: پروردگارا! بدکاران سزاوارند اما نیکان چرا؟ خدای عز و جل به او وحی فرمود که: آنان با گنهکاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نیامدند.

کافی(ط - الاسلامیه) ج 5 ، ص 56 ، ح 1

# حدیث امر به معروف امام صادق

امام صادق علیه السلام :

فِی قَوْلِهِ تَعَالَی فَلَمَّا نَسُوا ما ذُکِّرُوا بِهِ أَنْجَیْنَا الَّذِینَ یَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ (سوره مبارکه اعراف آیه 165) قَالَ کَانُوا ثَلَاثَهَ أَصْنَافٍ صِنْفٌ ائْتَمَرُوا وَ أَمَرُوا فَنَجَوْا وَ صِنْفٌ ائْتَمَرُوا وَ لَمْ یَأْمُرُوا فَمُسِخُوا ذَرّاً وَ صِنْفٌ لَمْ یَأْتَمِرُوا وَ لَمْ یَأْمُرُوا فَهَلَکُوا.

در مورد نجات یافتگان در این آیه شریفه می فرمایند: آنها کسانی بودند که از کارهای نیک پیروی می کردند و مردم را نیز به آن امر می نمودند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 8 ، ص 158 ، ح 151

امام صادق علیه السلام:

إِنَّمَا یَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَی عَنِ الْمُنْکَرِ مَنْ کَانَتْ فِیهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ عَامِلٌ بِمَا یَأْمُرُ بِهِ تَارِکٌ لِمَا یَنْهَی عَنْهُ عَادِلٌ فِیمَا یَأْمُرُ عَادِلٌ فِیمَا یَنْهَی رَفِیقٌ فِیمَا یَأْمُرُ رَفِیقٌ فِیمَا یَنْهَی

کسی می تواند امر به معروف و نهی از منکر کند که دارای سه صفت باشد: 1 - به آنچه امر می کند عمل کند و از آنچه نهی می کند اجتناب نماید. 2 - در امر کردن و نهی نمودن میانه روی را پیشه خود کند. 3 - از روی دلسوزی و مهربانی و با مدارا امر و نهی کند.

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 150 ، ح 21210

# حدیث امر به معروف از امام علی

امام علی علیه السلام:

وَ انْهَوْا غَیْرَکُمْ عَنِ الْمُنکَرِ وَ تَناهَوْا عَنْهُ ف-َإِنَّم-ا أُمِ-رتُمْ بِالنَّهیِ بَع-ْدَ الت-َّناهِی

دیگران را از منکر باز دارید و خود نیز از آن دوری کنید زیرا شما مأمور شده اید که اوّل خودتان منکر را ترک کنید بعد نهی از منکر نمائید.

منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(خوئی) ج 7 ، ص 250

امام علی علیه السلام :

و َما أعمالُ البِرِّ کُلُّها وَ الجِهادُ فی سَبیلِ اللّه ِ عِندَ الامرِ بِالمَعرُوفِ و َالنَّهیِ عَنِ المُنکَرِ إِلاّ کَنَفثَهٍ فی بَحرٍ لُجِّیٍّ؛

همه کارهای خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چون قطره ای است در دریای عمیق.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 542 ، ح 374

امام علی علیه السلام:

و من وصیه له (ع) للحسن و الحسین (ع) لما ضربه ابن ملجم لعنه الله:

أُوصِیکُمَا بِتَقْوَی اللَّه ... الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَر

در وصیّت به فرزندان بزرگوارشان امام حسن و امام حسین علیهما السلام فرمودند:

شما را به تقوای الهی ... و امر به معروف و نهی از منکر سفارش می کنم.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 421 و 422 ، نامه 47